Ω Ρ Ι Ω Ν  - Το ΔΙΚΤΥΟ των ΚΥΝΗΓΩΝ
Κρήτης 2,  15127, Μελίσσια-Αθήνα
www.orion.net.gr   orion@orion.net.gr
Αθήνα, 19/5/2011

Προς:
- Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ.Κ.Σκανδαλίδη

Κοινοποίηση:
- Πρωθυπουργό της Ελλάδας, κ.Γ.Παπανδρέου
- Βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου
- Υπουργό ΠΕΚΑ, κ.Τ.Μπιρμπίλη
- ΤΕΕ, ΣΕΓΜ, ΓΕΩΤΕΕ, ΠΕΔΔΥ, ΠΕΔΕΕ, ΠΟΔΥ
- Μέσα μαζικής ενημέρωσης
- Κυνηγετικές κλπ οργανώσεις
- Κυνηγ.περιοδικά και ιστοσελίδες
- Επαγγελματίες του κυνηγ.χώρου
- Μέλη και φίλοι του Ωρίωνα

Θέμα: Αδιαφανής ανάθεση μελέτης του ΥΠΑΑΤ στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

όπως έχει αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός, παρά τις πολλές και δαπανηρές περιβαλλοντικές μελέτες που εκπονούνται συστηματικά στην Ελλάδα, το φυσικό περιβάλλον της χώρας στερείται ουσιαστικής προστασίας και διαχείρισης. Με βάση αυτή τη δυσάρεστη διαπίστωση, τα μέλη του Ωρίωνα, που έχει σαν πρώτο καταστατικό σκοπό την προστασία της Ελληνικής φύσης, αποφασίσαμε να εκφράσουμε γραπτώς την απογοήτευσή μας για την αδιαφανή ανάθεση μελέτης περί βιοποικιλότητας, ύψους 150.000 ευρώ, στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.

Στην Ελλάδα, ακόμη και για να την έγκριση χωροθέτησης ενός στάβλου, απαιτείται η σύνταξη και κατάθεση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών μελετών. Τις μελέτες αυτές, συντάσσουν και υπογράφουν συγκεκριμένες κατηγορίες επιστημόνων, για τους οποίους η Πολιτεία έχει θεσμοθετήσει και χορηγεί τα σχετικά μελετητικά πτυχία, τόσο σε ατομικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο. Οι κάτοχοι των παραπάνω μελετητικών πτυχίων, αναλαμβάνουν την σύνταξη των περιβαλλοντικών μελετών από το Ελληνικό Δημόσιο, σύμφωνα πάντα με τις διατάξεις που προβλέπει η σχετική νομοθεσία για την εκπόνηση μελετών και την παροχή υπηρεσιών σε Δημόσιους Φορείς και ΟΤΑ.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, παρακάμπτοντας τα όσα προαναφέρθηκαν για λόγους που αγνοούμε, προχώρησε πρόσφατα στην προκήρυξη μελέτης για την «Εκτίμηση και παρακολούθηση του περιβαλλοντικού δείκτη 'βιοποικιλότητα'» προϋπολογισμού εκατόν πενήντα χιλιάδων ευρώ (150.000€), μέσω της «Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης» του προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2007-2013» με τη διαδικασία του ΠΔ 4/2002, αγνοώντας τους επίσημους μελετητές της χώρας. Το γεγονός αυτό εγείρει εύλογα ερωτηματικά για την σκοπιμότητά του, μιας και η συγκεκριμένη διαδικασία της Τεχνικής Βοήθειας, δεν αφορά την εκπόνηση μελετών του Δημοσίου, αλλά κυρίως την υποστήριξη και υποβοήθηση των υπηρεσιών στην παρακολούθηση και έλεγχο των διαφόρων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων των ΚΠΣ, του Ταμείου Συνοχής, ΕΣΠΑ κλπ.

Όπως μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς, δεν έχει γίνει καμία επίσημη προκήρυξη της μελέτης ή της ανάθεσης αυτής με πλήρη και ανοιχτή δημοσιότητα στο ενημερωτικό δελτίο του ΤΕΕ όπου δημοσιεύονται υποχρεωτικά οι προκηρύξεις όλων των μελετών (ανεξαρτήτως κατηγορίας) από φορείς του Δημοσίου και των ΟΤΑ, αλλά αντίθετα επιλέχθηκε μια συνοπτική διαδικασία προκήρυξης - δημοσιότητας - ανάθεσης της μελέτης με ιδιαίτερα περιορισμένο αριθμό ενδιαφερόμενων. Θα περίμενε κανείς πως στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία, μία μελέτη αυτού του προϋπολογισμού (150.000€) δε θα περνούσε απαρατήρητη και πως θα υπήρχε σχετικά αυξημένη έως μαζική εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους επαγγελματίες μελετητές του κλάδου. Αυτό όμως δε συνέβη μιας και η κατάθεση μόλις τριών προσφορών σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «μαζική συμμετοχή».

Η μελέτη ανατέθηκε τελικά στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) η οποία κατέθεσε προσφορά με ποσοστό έκπτωσης της τάξης του 1,5%. Το ποσοστό αυτό απέχει μακράν από τα ποσοστά έκπτωσης (20%) που συνήθως επικρατούν σε αντίστοιχες προκηρύξεις μελετών άλλων φορέων του Δημοσίου. Το γεγονός αυτό εγείρει έντονα ερωτηματικά για το αν τελικά με την μέθοδο που ακολουθήθηκε επιτεύχθηκε η ανάθεση της μελέτης με την καλύτερη οικονομικά συμφέρουσα προσφορά. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το παραπάνω γεγονός δεν έχει καμιά σχέση με τη συμμετοχή εκπροσώπου της ΕΟΕ (ΦΕΚ: 2456/Β/2008 και 651/Β/2010) στο Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο στο πλαίσιο του Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2007-2013 - Αλέξανδρος Μπαλτατζής», από το οποίο χρηματοδοτείται η συγκεκριμένη μελέτη.

Όπως προκύπτει από τα επισυναπτόμενα έγγραφα, η τελευταία από τις τρεις προσφορές που κατατέθηκαν συνολικά, έχει υποβληθεί εκπρόθεσμα. Επιπλέον, υπογράφεται από ενεργό στέλεχος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας που είναι και επίσημος εκπρόσωπός της στη Βόρεια Ελλάδα και συγχρόνως διορισμένο με υπουργικές αποφάσεις στα ΔΣ διαφόρων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, ως εκπρόσωπος πάντα της ΕΟΕ. Η συγκεκριμένη προκήρυξη αναφέρει ρητά πως «απαγορεύεται επί ποινή απόρριψης των εν λόγω προσφορών η συμμετοχή ενός φυσικού ή νομικού προσώπου σε περισσότερες από μία προσφορές». Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία που ανέλαβε τη μελέτη τελικά, συμμετείχε εμμέσως και με δεύτερη προσφορά, μέσω του επίσημου συνεργάτη - εκπροσώπου της στην Βόρεια Ελλάδα, γεγονός που σημαίνει πως θα έπρεπε να απορριφθούν και οι δύο προσφορές.

Μετά από τα παραπάνω, θεωρούμε λεπτομέρεια το γεγονός πως το πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης δεν έχει αναρτηθεί στη "Διαύγεια". Πέρα από τα διαδικαστικά θέματα της επιλογής ενός νομότυπου μεν, αλλά ηθικά διαβλητού τρόπου προκήρυξης και ανάθεσης μιας μελέτης, καθόσον δεν εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η δυνατότητα ισότιμης συμμετοχής όλων των δικαιούμενων μελετητών της χώρας, το ουσιαστικό πρόβλημα είναι η ανάθεση μελετών του Δημοσίου σε μια Εταιρεία (ΜΚΟ) η οποία δεν διαθέτει το απαραίτητο Μελετητικό Πτυχίο. Είναι τουλάχιστον προκλητικό, ένας φορέας χωρίς πιστοποιημένη επιστημονική επάρκεια, που συμμετέχει λόγω του ονόματός του σε Κυβερνητικές θέσεις και επιτροπές διαχείρισης των Υπουργείων, παρόλο που αυτοαποκαλείται «Μη Κυβερνητικός», να ανταγωνίζεται τους ελεύθερους επαγγελματίες στην εκπόνηση μελετών του Δημοσίου υπό τις παραπάνω συνθήκες. Και τούτο διότι, ενώ τα σχετικά με το αντικείμενο γραφεία μελετών, διαθέτουν ένα ενιαίο εταιρικό πτυχίο που περιλαμβάνει τα ατομικά πτυχία των επιστημόνων εταίρων τους ή των μόνιμων συνεργατών τους, φαίνεται ότι η συγκεκριμένη ΜΚΟ λειτουργεί κατά πως βολεύει τα στελέχη της, άλλωστε χρησιμοποιώντας τα ατομικά μελετητικά τους πτυχία και άλλες φορές μόνο τον τίτλο της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας ανάλογα με το πως διαμορφώνονται οι σχετικές προκηρύξεις.

Κύριε Υπουργέ,
Στις δύσκολες συγκυρίες που περνάει η χώρα μας, στις οποίες ο ιδιωτικός τομέας δεινοπαθεί και αγωνιά για την επιβίωση του, όταν περικόπτονται και δεν αποδίδονται δεδουλευμένα στους μελετητές της χώρας, θεωρούμε πρόκληση να ανατίθεται, και ιδίως με τον τρόπο που έγινε, μια μελέτη εκατόν πενήντα χιλιάδων ευρώ (150,000€) στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Η συγκεκριμένη οργάνωση ενώ θεωρείται Μη Κυβερνητική, αν και δεν έχει δημοσιεύσει ποτέ οικονομικό και επιστημονικό απολογισμό (γεγονός που θέτει σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία της), όπως μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς, συμμετέχει σε νομοπαρασκευαστικές διαδικασίες των Υπουργείων, σε επιτροπές παρακολούθησης, και συγχρόνως αναλαμβάνει Μελέτες που χρηματοδοτούνται από τα ίδια τα Υπουργεία.

Εκτιμούμε πως τα παραπάνω σε καμία περίπτωση δε μπορεί να χαρακτηριστούν «διαφάνεια» και «ισότιμη συμμετοχή», σε ότι έχει να κάνει με τις διαδικασίες που ακολούθησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με την ανάθεση της συγκεκριμένης μελέτης.

Κύριε Υπουργέ,

Ζητούμε να επιληφθείτε προσωπικά του θέματος, εξασφαλίζοντας πως τουλάχιστον ανάλογα φαινόμενα δεν πρόκειται να επαναληφθούν στο μέλλον, και να διασφαλίσετε ότι στο Υπουργείο σας θα επικρατήσει επιτέλους η «ισότιμη συμμετοχή» όλων των δικαιούμενων μελετητών της χώρας σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία, αλλά και η «διαφάνεια», με πλήρη δημοσιότητα στις διαδικασίες εκπόνησης των μελετών, από την προκήρυξη μέχρι την οριστική παραλαβή και αξιοποίηση των επιστημονικών δεδομένων τους.

Και το ουσιαστικότερο όλων, πρέπει επιτέλους να μπει κάποιος φραγμός στη βιομηχανία παραγωγής περιβαλλοντικών μελετών που ανθεί στη χώρα μας, η οποία καταδυναστεύει κάθε μορφή ανάπτυξης, αποσπώντας και κατασπαταλώντας εν μέσω γενικευμένης κρίσης, πολύτιμους οικονομικούς πόρους. Πόροι που θα έπρεπε να διοχετεύονται προς την ουσιαστική παραγωγική διαδικασία του πρωτογενούς τομέα και όχι προς ανεξέλεγκτες «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις» για να παράγουν... αέρα, κατά τη γνωστή φράση του ίδιου του Πρωθυπουργού.

  Για τον Ωρίωνα,
Με σεβασμό,
  
  O Πρόεδρος


Δημήτρης Χριστοδουλάκης
Ω Ρ Ι Ω Ν  - Το ΔΙΚΤΥΟ των ΚΥΝΗΓΩΝ Ο Γ.Γραμματέας


Νίκος Παπαϊωάννου
 

Σχετικοί σύνδεσμοι:

- Η προκήρυξη του «διαγωνισμού»:
  http://www.agrotikianaptixi.gr/Uploads/Files/proskl_mel_biopik.doc

- Η απόφαση για την ανάθεση της μελέτης στην ΕΟΕ:
  http://et.diavgeia.gov.gr/f/all/ada/4ΙΦ3Β-10

- Η τρίτη προσφέρουσα, η κ.Περιστέρα Κουράκλη είναι ενεργό στέλεχος της Ορνιθολογικής:
  Εκπροσωπεί την ΕΟΕ στα ΔΣ των ΦΔ Κορώνειας-Βόλβης & Ροδόπης, ΦΕΚ ΥΟΔΔ: 397 & 417/2009.
  http://www.foreaskv.gr/content.php?page=Board of councellors
  http://www.fdor.gr/taftotita.html
  Είναι η Υπεύθυνη Βορείου Ελλάδος της ΕΟΕ:
  http://www.foreaskv.gr/downloads/CVKourakly.doc
  http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?tID=2870&aID=1267

- Τα παραπάνω αρχεία σε μορφή zip βρίσκονται και εδώ.

- Η μελέτη της κοινοπραξίας «Δημαλέξης-Μπούσμπουρας» με την «επιστημονική υποστήριξη» της ΕΟΕ:
  http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=3sc8R%2byJjuw%3d&tabid=539

- Η άποψη του «Αρχιπελάγους» με τίτλο «Απόπειρα χειραγώγησης του περιβάλλοντος στην Ελλάδα»
  http://www.archipelago.gr/LinkClick.aspx?fileticket=jKswEhdj8Bk%3D&tabid=135 (και εδώ).
Πηγή: http://www.orion.net.gr/index.php?m=2&c=act/2011/eoe.htm